Thủ tục cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm 2025

Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm (hay giấy phép vệ sinh an toàn thực phẩm) là giấy tờ pháp lý quan trọng mà mọi cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm cần có trước khi hoạt động. Việc cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm không chỉ đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật, mà còn giúp cơ sở tạo niềm tin về chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm đối với khách hàng. Bài viết dưới đây cung cấp hướng dẫn chi tiết, tự nhiên và chuẩn SEO 2025 về thủ tục xin giấy chứng nhận an toàn thực phẩm tại Việt Nam, giúp các doanh nghiệp hiểu rõ và chuẩn bị tốt nhất.

Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm là gì và vì sao cần thiết?

Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm (GCN ATTP) là văn bản do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp, chứng nhận cơ sở của bạn đủ điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm theo quy định. Đây là thủ tục bắt buộc đối với hầu hết doanh nghiệp thực phẩm tại Việt Nam​. Quy định này được nêu rõ trong Luật An toàn thực phẩm 2010 và các văn bản hướng dẫn (như Nghị định 15/2018/NĐ-CP). Việc có GCN ATTP mang lại nhiều lợi ích thiết thực:

• Tuân thủ pháp luật, tránh bị xử phạt: Doanh nghiệp có giấy chứng nhận sẽ thể hiện sự tuân thủ quy định pháp luật, qua đó tránh được nguy cơ bị phạt do thiếu giấy phép​. Thực tế, cơ sở không có giấy phép VSATTP có thể bị phạt hành chính lên đến 10–15 triệu đồng tùy mức độ vi phạm​.
• Tạo niềm tin cho khách hàng: Giấy chứng nhận VSATTP như một “cam kết” về chất lượng và an toàn sản phẩm. Khách hàng và cộng đồng sẽ tin tưởng hơn vào cơ sở có chứng nhận, từ đó tăng sức mua và uy tín thương hiệu cho doanh nghiệp.
• Nâng cao trách nhiệm và quản lý chất lượng: Quá trình xin giấy phép buộc cơ sở phải tuân thủ các điều kiện an toàn thực phẩm, giúp doanh nghiệp duy trì vệ sinh, kiểm soát chất lượng ổn định và nhất quán trong hoạt động sản xuất kinh doanh​.

Nhờ những lợi ích trên, giấy chứng nhận an toàn thực phẩm trở thành “tấm vé thông hành” không thể thiếu để cơ sở kinh doanh thực phẩm phát triển bền vững và thuyết phục khách hàng.

Đối tượng nào cần xin giấy phép VSATTP?

Hầu hết các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm đều thuộc diện bắt buộc phải có giấy chứng nhận đủ điều kiện ATTP trước khi hoạt động​. Theo Công ty TNHH Tiêu Chuẩn Chất Lượng Việt Nam – đơn vị tư vấn chuyên nghiệp về an toàn thực phẩm, điều này áp dụng cho nhiều loại hình như: nhà hàng, quán ăn, cơ sở chế biến thực phẩm, cơ sở sản xuất nông sản, thủy sản, cơ sở bán thực phẩm, v.v. Tuy nhiên, một số trường hợp được miễn xin giấy chứng nhận VSATTP gồm có:

• Cơ sở sản xuất nhỏ lẻ, kinh doanh thực phẩm không có địa điểm cố định: Ví dụ hộ gia đình sản xuất nhỏ, quán ăn đường phố, chợ tạm,… Những đối tượng này hiện được miễn thủ tục cấp giấy phép để khuyến khích khởi nghiệp nhỏ lẻ.
• Cơ sở kinh doanh thực phẩm bao gói sẵn quy mô nhỏ: Các cửa hàng bán lẻ thực phẩm đóng gói sẵn (đã qua kiểm định) cũng không bắt buộc phải có GCN ATTP.
• Cơ sở đã có chứng chỉ an toàn thực phẩm quốc tế còn hiệu lực: Nếu doanh nghiệp đã đạt các chứng chỉ như ISO 22000, HACCP, GMP, FSSC 22000, BRC, IFS,… thì được miễn xin giấy chứng nhận VSATTP tương ứng​. Những chứng chỉ này được coi là tương đương hoặc cao hơn yêu cầu trong nước, nên pháp luật cho phép miễn giảm thủ tục để tránh chồng chéo.

Dù có một số ngoại lệ như trên, đa phần các cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống và sản xuất thực phẩm vẫn cần chủ động xin giấy phép vệ sinh an toàn thực phẩm. Đây vừa là nghĩa vụ pháp lý, vừa là cách để bảo vệ chính doanh nghiệp trước rủi ro pháp lý và xây dựng lòng tin nơi khách hàng.

Cơ quan nào cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm?

Thẩm quyền cấp GCN ATTP được phân theo lĩnh vực sản phẩm của cơ sở, cụ thể do 3 Bộ ngành chính đảm nhiệm:

• Bộ Y tế – Cấp giấy chứng nhận ATTP cho cơ sở chế biến thức ăn, kinh doanh dịch vụ ăn uống (nhà hàng, quán ăn, bếp ăn tập thể, căng-tin…)​. Ở cấp địa phương, thường Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm (trực thuộc Sở Y tế) hoặc Ban Quản lý ATTP sẽ trực tiếp thẩm định và cấp phép.
• Bộ Nông nghiệp & Phát triển Nông thôn – Cấp giấy chứng nhận cho cơ sở sản xuất, kinh doanh nông sản, lâm sản, thủy sản (ví dụ: cơ sở giết mổ gia súc gia cầm, chế biến thủy sản, chế biến nông sản)​. Cơ quan thực hiện thường là Chi cục Quản lý Chất lượng Nông Lâm Thủy sản thuộc Sở NN&PTNT tỉnh/thành.
• Bộ Công Thương – Cấp giấy chứng nhận cho cơ sở sản xuất kinh doanh thực phẩm khác thuộc lĩnh vực công thương, ví dụ: sản xuất bánh kẹo, nước giải khát, rượu bia, sữa chế biến, v.v​. Ở địa phương, Sở Công Thương hoặc Phòng Kinh tế sẽ giải quyết tùy quy mô cơ sở.

Tại TP. Hồ Chí Minh, thí điểm thành lập Ban Quản lý An toàn Thực phẩm TP.HCM – đây là cơ quan hợp nhất để quản lý ATTP trên địa bàn thành phố. Ban Quản lý ATTP TP.HCM trực tiếp thẩm định và cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm cho các cơ sở thuộc phạm vi quản lý​.

Điều này giúp đơn giản hóa thủ tục cho doanh nghiệp khi chỉ cần làm việc với một đầu mối duy nhất. Ở các tỉnh/thành khác chưa có mô hình tương tự, doanh nghiệp sẽ nộp hồ sơ tại cơ quan được phân công như trên (Sở Y tế, Sở NN&PTNT, Sở Công Thương hoặc UBND quận/huyện tùy trường hợp).

Lưu ý: Trước khi nộp hồ sơ, cơ sở cần xác định đúng cơ quan có thẩm quyền cấp phép cho ngành nghề của mình để tránh mất thời gian. Thông tin thẩm quyền thường được công bố trên cổng thông tin điện tử của Sở An toàn thực phẩm, Sở Y tế hoặc Sở Công Thương địa phương.

Điều kiện và hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận VSATTP

Để được cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm, doanh nghiệp phải đáp ứng đủ các điều kiện về pháp lý và cơ sở vật chất theo quy định:

• Đăng ký ngành nghề kinh doanh thực phẩm: Doanh nghiệp phải có đăng ký ngành nghề liên quan đến sản xuất, kinh doanh thực phẩm trong Giấy đăng ký kinh doanh của mình​. Đây là căn cứ pháp lý đầu tiên để cơ quan chức năng xem xét cấp phép.
• Đủ điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị: Cơ sở phải đảm bảo các yêu cầu về vệ sinh: khu sản xuất/chế biến sạch sẽ, bố trí bếp hợp lý tránh nhiễm chéo, có nguồn nước sạch đạt quy chuẩn, có hệ thống xử lý rác thải, cống rãnh thông thoát, nhà vệ sinh tách biệt và sạch sẽ, có thiết bị phòng chống côn trùng, v.v​. Tùy loại hình (chế biến thức ăn sẵn hay sản xuất thực phẩm), các yêu cầu cụ thể có thể khác nhau, nhưng mục tiêu chung là đảm bảo môi trường sản xuất vệ sinh, an toàn.
• Nhân sự có kiến thức và sức khỏe: Chủ cơ sở và nhân viên trực tiếp tham gia chế biến, kinh doanh thực phẩm phải được tập huấn kiến thức an toàn thực phẩm và có giấy xác nhận đã tập huấn kiến thức ATTP theo quy định. Đồng thời, tất cả phải có giấy khám sức khỏe đạt yêu cầu (không mắc các bệnh lây nhiễm ảnh hưởng an toàn thực phẩm)​. Đây là điều kiện bắt buộc nhằm đảm bảo người tham gia sản xuất không là nguồn gây mất an toàn thực phẩm.

Sau khi đã đáp ứng các điều kiện trên, doanh nghiệp tiến hành chuẩn bị hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận VSATTP. Một bộ hồ sơ đầy đủ gồm các giấy tờ chính sau:

• Đơn đề nghị cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện ATTP (theo mẫu quy định).
• Bản sao công chứng Giấy đăng ký kinh doanh của cơ sở (có ngành nghề thực phẩm).
• Bản thuyết minh về cơ sở vật chất, trang thiết bị và sơ đồ mặt bằng cơ sở. Trong đó mô tả quy trình chế biến, bảo quản thực phẩm tại cơ sở, kèm sơ đồ thiết kế mặt bằng và khu vực xung quanh.
• Giấy xác nhận đã tập huấn kiến thức ATTP của chủ cơ sở và nhân viên trực tiếp (bản photo có xác nhận hoặc danh sách có xác nhận của địa phương nếu cơ sở >30 người)​.
• Giấy khám sức khỏe của chủ cơ sở và người trực tiếp sản xuất, kinh doanh (do cơ sở y tế đủ thẩm quyền cấp, thường trong 6 tháng gần nhất)​.

Các tài liệu trên cần được chuẩn bị thành 02 bộ hồ sơ (01 bộ nộp cho cơ quan cấp phép, 01 bộ lưu tại cơ sở). Doanh nghiệp nên kiểm tra kỹ và sắp xếp gọn gàng để quá trình thẩm định hồ sơ diễn ra suôn sẻ.

Thủ tục cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm (VSATTP)

Quy trình xin giấy chứng nhận VSATTP thường bao gồm các bước chính sau đây:

1. Nộp hồ sơ đăng ký: Doanh nghiệp nộp bộ hồ sơ xin cấp GCN ATTP tại cơ quan có thẩm quyền đã xác định (như Ban Quản lý ATTP, Chi cục ATTP hoặc cơ quan thuộc Bộ chuyên ngành tương ứng). Hồ sơ có thể nộp trực tiếp tại bộ phận một cửa hoặc nộp online qua cổng dịch vụ công (nếu địa phương hỗ trợ trực tuyến).
2. Tiếp nhận và thẩm định hồ sơ: Cơ quan chức năng tiếp nhận hồ sơ, kiểm tra tính đầy đủ và hợp lệ của giấy tờ. Nếu hồ sơ thiếu hoặc cần bổ sung, cơ quan sẽ ra thông báo để doanh nghiệp bổ sung kịp thời.
3. Thẩm định cơ sở: Sau khi hồ sơ hợp lệ, cơ quan sẽ thành lập đoàn thẩm định đến kiểm tra thực tế tại cơ sở. Đoàn sẽ đối chiếu thông tin hồ sơ với thực tế, xem xét các điều kiện vệ sinh, cơ sở vật chất, quy trình chế biến, bảo quản,… tại cơ sở. Đây là bước quan trọng quyết định việc cấp giấy chứng nhận.
4. Khắc phục (nếu có): Nếu trong quá trình thẩm định, đoàn kiểm tra phát hiện cơ sở chưa đạt yêu cầu nào đó, doanh nghiệp sẽ được yêu cầu khắc phục trong thời hạn nhất định. Sau khi khắc phục, đoàn có thể thẩm định lại.
5. Cấp giấy chứng nhận ATTP: Khi cơ sở đáp ứng đầy đủ yêu cầu, cơ quan có thẩm quyền sẽ cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm cho doanh nghiệp. Giấy chứng nhận có giá trị pháp lý trên toàn quốc. Thời gian xử lý thủ tục thường khoảng từ 7 – 15 ngày làm việc kể từ khi nộp hồ sơ hợp lệ​ (tùy thuộc vào lịch thẩm định và quy định của từng địa phương).

Hiệu lực và tái cấp giấy chứng nhận: GCN ATTP có thời hạn tối đa 3 năm tính từ ngày cấp​. Trong vòng 6 tháng trước khi giấy phép hết hạn, doanh nghiệp phải chủ động nộp hồ sơ xin cấp lại giấy chứng nhận (gia hạn) để tránh gián đoạn kinh doanh. Thủ tục cấp lại tương tự như cấp mới, cơ quan chức năng sẽ tái thẩm định cơ sở. Nếu để giấy chứng nhận hết hạn mà không gia hạn, cơ sở có thể bị xử phạt hành chính theo quy định. Do đó, doanh nghiệp cần lưu ý thời hạn và chuẩn bị tái thẩm định định kỳ mỗi 3 năm một lần.

Kết luận

Việc xin cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm tuy đòi hỏi thời gian và sự chuẩn bị kỹ lưỡng, nhưng là bước đầu tư cần thiết cho uy tín và sự phát triển lâu dài của cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm. Một giấy phép VSATTP trong tay không chỉ giúp doanh nghiệp yên tâm tuân thủ pháp luật, tránh được các rủi ro phạt tiền, mà còn khẳng định cam kết về chất lượng và an toàn đối với khách hàng.

Trong bối cảnh người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến vệ sinh và sức khỏe, cơ sở có giấy chứng nhận ATTP chắc chắn sẽ có lợi thế cạnh tranh lớn trên thị trường. Nếu bạn là chủ cơ sở mới khởi nghiệp trong ngành thực phẩm, hãy sớm tìm hiểu và hoàn tất thủ tục cấp phép này.

CÔNG TY TNHH TIÊU CHUẨN CHẤT LƯỢNG VIỆT NAM – với vai trò đơn vị tư vấn đồng hành cùng doanh nghiệp về an toàn thực phẩm – khuyến nghị các cơ sở nên chủ động liên hệ cơ quan chức năng hoặc chuyên gia tư vấn ngay khi bắt đầu kinh doanh để được hướng dẫn chi tiết, đảm bảo hồ sơ, thủ tục xin giấy phép vệ sinh an toàn thực phẩm thuận lợi và nhanh chóng​.

Sự chuẩn bị đầy đủ và tuân thủ đúng quy trình không chỉ giúp doanh nghiệp sớm nhận được giấy chứng nhận VSATTP, mà quan trọng hơn, còn tạo nền tảng cho một môi trường kinh doanh thực phẩm an toàn, uy tín và bền vững.